UBM

 

Badanie ultrabiomikroskopowe UBM gałki ocznej wykonuje się przy użyciu fal ultradźwiękowych o wysokiej częstotliwości. Częstotliwość wiązki fal ultradźwiękowych użytych w tym badaniu wynosi standardowo 50 MHz co pozwala na około dziesięciokrotne powiększenie rozdzielczości uzyskiwanych obrazów w stosunku do badania ultrasonograficznego (badanie USG B – sonda 10 MHz). Taka rozdzielczość umożliwia przyżyciową ocenę struktury badanych tkanek. Badanie pozwala na dokładną ocenę przedniego odcinka gałki ocznej w przestrzeni przed- i zatęczówkowej umożliwiając ocenę rogówki, komory przedniej gałki ocznej z kątem przesączania, tęczówki, ciała rzęskowego, komory tylnej z obwódką rzęskową, soczewki oraz przedniej części komory ciała szklistego ze skrajnie obwodową siatkówką.

Przedstawiony na ekranie wynik badania nagrywany jest jako film w postaci ciągu dwuwymiarowych skanów. Skany potrzebne do dokumentacji badania można pobierać jako pojedyncze klatki w trakcie badania lub po badaniu przeglądając nagrane filmy.

 

Zastosowanie badania UBM

Wysoka rozdzielczość badania połączona z możliwością przechodzenia fal dźwiękowych przez struktury nieprzezierne dla fal świetlnych wykorzystywanych w technikach skaningowych takich jak np. tomografia OCT (zmętnienia w ośrodkach optycznych, nabłonek barwnikowy tęczówki, twardówka oka) sprawia, że badanie UBM jest szczególnie przydatne w diagnostyce pourazowej oraz przed- i pooperacyjnej przedniego odcinka gałki ocznej.

Badanie UBM ma bardzo szerokie zastosowanie w diagnostyce jaskry, można jako przykłady wymienić następujące:

• ocena szerokości i kształtu kąta przesączania w różnicowaniu rodzaju jaskry
• szukanie przyczyn anatomicznych jaskry z zamkniętym kątem oraz jaskry wtórnej
• ocena efektów leczenia operacyjnego jaskry:
  • laserowego (np. drożność irydotomii, szerokość kąta po wykonaniu irydoplastyki)
  • ocena filtracji po operacjach przetokowych, ocena pęcherzyka filtracyjnego
  • ocena drożności wszczepionych setonów.

 

W jaki sposób przebiega badanie ultrabiomikroskopowe gałki ocznej?

Badanie wykonywane jest w pozycji leżącej. Po kroplowym znieczuleniu do worka spojówkowego pacjent zakładaną ma na powieki rozwórkę zabezpieczającą przed zamykaniem oka w trakcie badania. Sonda nie dotyka bezpośrednio do oka, jako medium przewodzące ultradźwięki pomiędzy głowicą sondy a okiem używany jest specjalny żel ultrasonograficzny.

Wskazaniami do badania UBM są:

• diagnostyka chorób rogówki i spojówki
• choroby twardówki
• choroby i anomalie rozwojowe tęczówki i ciała rzęskowego
• guzy przedniego odcinka gałki ocznej
• zmiany w obwodowej części siatkówki i naczyniówki
• zmiany pourazowe przedniego odcinka gałki ocznej
• kwalifikacja do operacji zaćmy – ocena soczewki oraz jej aparatu wieszadłowego
• kwalifikacja do wszczepienia soczewek pseudofakijnych i fakijnych przednio- i tylnokomorowych oraz kontrola ich ustawienia po wszczepieniu
• diagnostyka hipotonii pooperacyjnej
• jaskra.

 

Przeciwwskazania do UBM

Istnieją pewne przeciwwskazania do przeprowadzenia badania UBM. Zaliczamy do nich:

• zakażenia oka – jeśli pacjent ma aktywne zakażenie oka, szczególnie zakażenie rogówki lub tęczówki, to badanie UBM może być przeciwwskazane. Wykonanie badania w obecności zakażenia może prowadzić do rozprzestrzeniania się infekcji lub uszkodzenia struktur oka;

• niedostateczna współpraca pacjenta – badanie UBM wymaga od pacjenta pewnego stopnia współpracy, ponieważ konieczne jest utrzymanie stabilności oka podczas badania. Osoby, które nie są w stanie utrzymać spokojnego oka przez czas trwania badania, mogą nie nadawać się do UBM;

• niedawne zabiegi chirurgiczne oka – po niektórych zabiegach chirurgicznych oka, takich jak operacje zaćmy czy operacje naprawcze siatkówki, może być konieczne poczekanie na odpowiedni okres gojenia się przed przeprowadzeniem badania UBM. Lekarz może określić odpowiedni czas oczekiwania;

• alergie lub reakcje na żel ultradźwiękowy – w przypadku pacjentów, którzy są uczuleni na żel ultradźwiękowy używany podczas badania UBM, istnieje ryzyko reakcji alergicznych. Lekarz powinien zawsze zapytać o ewentualne alergie przed przeprowadzeniem badania;

• niedostateczna przejrzystość oka – jeśli przez przejrzystą rogówkę lub inne struktury oka nie można uzyskać odpowiedniej jakości obrazów UBM, to badanie może być nieskuteczne lub przeciwwskazane;

• nieodpowiednie warunki kliniczne – istnieją sytuacje, w których ze względu na ogólny stan zdrowia pacjenta, na przykład kiedy istnieje ryzyko wstrząsu, badanie UBM może być odłożone lub przeciwwskazane.

Decyzja o przeprowadzeniu badania UBM lub jego przeciwwskazaniach zawsze powinna być podejmowana przez lekarza specjalistę okulistę na podstawie indywidualnej oceny pacjenta i jego stanu zdrowia.