JAKIMI METODAMI MOŻNA LECZYĆ JASKRĘ? JAKIE SĄ REKOMENDACJE PTO?

Jaskra jest najczęstszą przyczyną nieodwracalnej ślepoty na świecie. To cała grupa przewlekłych i bardzo wolno postępujących neuropatii nerwu wzrokowego, które prowadzą do jego trwałego uszkodzenia. Chory cierpiący na jaskrę przez długi czas nie doświadcza żadnych zauważalnych symptomów rozwijającej się choroby, natomiast w końcowej fazie jego pole widzenia stopniowo coraz bardziej się zawęża, aż w końcu światło w oku ginie nieodwracalnie. Ślepoty można uniknąć, ale pod warunkiem wczesnego i prawidłowego postawienia rozpoznania. Tylko prawidłowa diagnoza umożliwia wdrożenie właściwego leczenia na wczesnym etapie rozwoju jaskry i uratowanie pacjenta przed ślepotą. W dzisiejszym wpisie opiszemy, jakie metody leczenia jaskry są rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Okulistyczne.

 

Jakie są rekomendacje PTO dotyczące diagnozowania jaskry?

Polskie Towarzystwo Okulistyczne podkreśla, że najważniejsze jest przede wszystkim wczesne rozpoznanie jaskry i postawienie trafnej diagnozy. Aby móc to zrobić, lekarz już w czasie pierwszej wizyty musi przeprowadzić z pacjentem dokładny wywiad, podczas którego zadaje pytania m.in. o występowanie jaskry w rodzinie oraz inne czynniki ryzyka. Jeżeli na podstawie informacji uzyskanych w wywiadzie lekarz stwierdzi, że pacjent znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka albo też lekarz stwierdzi u pacjenta niepokojące objawy, powinien skierować go na dalsze badania diagnostyczne.

W pierwszej kolejności wykonuje się tzw. badania podstawowe, czyli ocenę tarczy nerwu wzrokowego w lampie szczelinowej, badanie kąta komory przedniej (gonioskopia), a także pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego. W wyniku badań podstawowych przeprowadzanych w czasie wizyty okulistycznej lekarz może zdiagnozować jedynie jaskrę w jej zaawansowanej fazie. Jeżeli choroba ta jest we wczesnym lub średniozaawansowanym stadium, a lekarz podejrzewa jej występowanie u swojego pacjenta, powinien zlecić dodatkowe badania specjalistyczne, które zaliczane są do tzw. złotego standardu diagnostycznego. W jego skład wchodzi: perymetria, GDx (czyli skanningowa polarymeria laserowa), HRT (czyli konfokalna skaningowa oftalmoskopia laserowa), GCL, OCT jaskrowe, AS-OCT oraz pachymetria. Jeżeli w wyniku przeprowadzonych badań u pacjenta zostanie rozpoznana jaskra, należy wdrożyć odpowiednie leczenie.

 

Jak powinno przebiegać leczenie jaskry?

Leczenie jaskry dobiera się zawsze indywidualnie w zależności od jej typu, stopnia zaawansowania oraz z uwzględnieniem tzw. innych czynników (sytuacja życiowa pacjenta, jego zdolność do przyjmowania danego sposobu leczenia, itp.). Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Okulistycznego działania medyczne mają zawsze na celu obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego jako najskuteczniejszą metodę zabezpieczającą pacjentów przed całkowitą utratą widzenia. Każde oko powinno być traktowane indywidualnie, aby wybrać dla każdego z nich optymalną terapię miejscową.

Najczęściej stosuje się dwa rodzaje leczenia: farmakologiczne i/lub laserowe. Farmakologia to metoda tradycyjna, polega na zakraplaniu leku do oka. Jakkolwiek leki są udoskonalane, to jednak trzeba pamiętać, że każdy lek może dawać skutki uboczne. W praktyce często się to zdarza. Między innymi z tego względu coraz częściej lekarze decydują o wdrożeniu leczenia laserowego, przy czym najczęściej stosuje się dwie metody: irydotomię ordynuje się w przypadkach jaskry zamkniętego kąta, SLT – w przypadku jaskry otwartego kąta. Z przeprowadzonych badań klinicznych wynika, że skuteczniejsze są lasery. Na pewno też laseroterapia jest bezpieczniejsza niż stosowanie kropli, bo światło lasera nie uszkadza oka a leki, jak to uprzednio zaznaczyliśmy, dają skutki uboczne. Laser to jednak terapia droższa, pojedynczy zabieg w jednym oku to koszt 350 zł. Choć z drugiej strony zabieg laserowy wykonuje się znacznie rzadziej. Więc jeśli uwzględnimy fakt, że po leki trzeba się kilka razy w roku zgłaszać do lekarza i płacić za wizyty… Na pewno warto to dobrze policzyć, a przede wszystkim polegać na opinii swojego lekarza.

W przypadkach ciężkich jaskry zaawansowanej, kieruje się pacjenta na operację. To już jednak ostateczność.