JAKIE CZYNNIKI MOGĄ WPŁYWAĆ NA ROZWÓJ JASKRY?

Jaskra jest chorobą stopniowo pogarszającą stan włókien tworzących nerw wzrokowy, co w efekcie prowadzi do utraty wzroku. Zgodnie z danymi zebranymi przez WHO jaskra stanowi drugą po zaćmie chorobę upośledzającą wzrok (visual impairment), a równocześnie najczęstszą przyczynę ślepoty (blindness) na całym świecie. Zagrożenie związane z jaskrą jest tym większe, że w rasie białej czyli naukowo pisząc rasie kaukaskiej, z początku choroba ta rozwija się przeważnie bezobjawowo, a zmiany i ubytki widzenia będące jej skutkiem są niemożliwe do cofnięcia. Warto więc wiedzieć, jakie czynniki mogą przyczyniać się do rozwoju jaskry.

 

 Problem wysokiego ciśnienia CWG

Jaskra stanowi właściwie grupę chorób, które wiążą się z występowaniem tzw. neuropatii jaskrowej – czyli wspomnianego uszkodzenia nerwu wzrokowego, który jest odpowiedzialny za przekazywanie rejestrowanych przez oko obrazów do obecnych w mózgu ośrodków widzenia. Stwierdzono, że neuropatia jest często wynikiem nadmiernego ciśnienia w gałce ocznej.

W związku z tym często czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju jaskry jest zbyt wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe, dla którego górny poziom normy to  21 mm Hg. Warto jednak pamiętać, że poziom ten jest umowny i statystyczny (COŚ trzeba było przyjąć jako normę), a jaskra nic sobie z naszych norm nie robi i często rozwija się przy niższym poziomie tego ciśnienia (patrz JNC), ale i równie często nie stwierdza się jaskry… przy ponadnormatywnie wysokim ciśnieniu (patrz NO). Jak w tych warunkach zabrać się do rzeczy? Jak jaskrę stwierdzić/wykluczyć, rozpoznać i leczyć? Punktem wyjścia dla specjalisty jaskrowego w jego pracy są wyniki badań specjalistycznych wykonanych pacjentowi. Żadne automatyzmy, normy, sztuczne inteligencje nie dają rady. Jakie badania? Zakres badań ustala lekarz po przeprowadzeniu wstępnego wywiadu i wykonaniu badań podstawowych.

 

Inne czynniki ryzyka

Do innych czynników wysokiego ryzyka należą:

• występowanie jaskry w najbliższej rodzinie – szczególnie narażone są osoby, których krewni pierwszego stopnia cierpią na tę chorobę;
• średni wiek – osoby, które ukończyły 40 rok życia, są bardziej narażone na jaskrę. Co więcej, zagrożenie zwiększa się z każdym kolejnym rokiem;
• cienka rogówka;
• występowanie krótkowzroczności;
• uwarunkowania rasowe – ryzyko wystąpienia jaskry jest większe w przypadku osób czarnoskórych.

Oprócz tego istnieje też szereg innych objawów uznawanych za podwyższające ryzyko rozwoju jaskry. Należą do nich niskie ciśnienie tętnicze i tendencja do jego spadków podczas snu, skłonność do bólów migrenowych, występowanie nadciśnienia tętniczego.