JAK ROZPOZNAĆ I LECZYĆ JNC?
Jaskra to choroba, która dotyka większej liczby osób niż się na ogół przypuszcza. W społeczeństwach europejskich statystycznie cierpi na nią ok. 2% populacji, w Polsce jest to ponad 750 tysięcy chorych. Jaskra często jest bagatelizowana z uwagi na fakt, że aż do późnych faz choroby najczęściej (90% przypadków) nie daje widocznych objawów. Tymczasem nieleczona jaskra może doprowadzić do zaniku nerwu wzrokowego, a w konsekwencji — do ślepoty. Do tego dochodzi również fakt, że jaskra to nie jest jedna choroba, ale cała grupa jednostek chorobowych, które różnią się przyczynami, przebiegiem i rokowaniem, a co za tym idzie – leczeniem. Obecny wpis poświęcamy jaskrze normalnego ciśnienia, czyli JNC.
Czym jest JNC?
Warto na samym początku przypomnieć czym w ogóle jest jaskra. Z medycznego punktu widzenia jest definiowana jako przewlekłe, postępujące uszkodzenie nerwu wzrokowego, charakteryzujące się stopniowym pogarszaniem widzenia. Może przebiegać bezobjawowo i stanowić chorobę dziedziczną.
Jednym z rodzajów jaskry jest JNC, czyli jaskra normalnego ciśnienia. Ten typ jaskry cechuje się przede wszystkim uszkodzeniem tarczy nerwu wzrokowego oraz ubytkami w polu widzenia przy ciśnieniu wewnątrzgałkowym, które utrzymuje się w granicach normy statystycznej. JNC rozpoznaje się wtedy, gdy przy wartościach ciśnienia wewnątrzgałkowego mniejszych niż 22 mm Hg, zauważyć można uszkodzenie nerwu wzrokowego, a czasami także niewielkie, płomykowate wybroczyny krwi przy tarczy nerwu.
Diagnoza i leczenie JNC
Jaskra normalnego ciśnienia może posiadać pewne symptomy, które warto potwierdzić konkretnym badaniem. Osoby cierpiące na JNC często skarżą się na marznące ręce oraz stopy, a także na niskie ciśnienie tętnicze krwi. Przy tym JNC statystycznie częściej występuje u osób starszych oraz u pacjentów w średnim wieku narażonych na przewlekły stres.
Trzeba wspomnieć, że dla wykrycia jaskry konieczna jest profesjonalna diagnostyka w kierunku jaskry, która obejmuje szereg specjalistycznych badań okulistycznych, takich jak:
- badanie pola widzenia, przy czym stosuje się w zależności od przypadku dwa rodzaje tego badania: perymetrię standardową Humphrey lub niekonwencjonalną FDT Matrix,
- OCT jaskrowe, tj. laserowa tomografia koherentna tarczy nerwu wzrokowego ONH wraz z oceną warstwy włókien nerwowych RNFL,
- badanie GDx czyli analiza warstwy włókien nerwowych metodą polarymetrii laserowej,
- badanie HRT – analiza tarczy nerwu wzrokowego metodą tomografii konfokalnej,
- ocena warstwy komórek zwojowych siatkówki (GCL),
- AS-OCT, czyli ocena przedniego odcinka oka,
- inne badania, takie jak gonioskopia (ocena kąta komory przedniej w trójlustrze Goldmanna lub przy użyciu tomografu laserowego), pachymetria ultradźwiękowa lub bezdotykowa cyfrowa, badanie dna oka.
Bardzo pomocnym badaniem uzupełniającym w diagnostyce jaskry jest również USG gałki ocznej.
Leczenie każdej jaskry, w tym JNC, polega na obniżaniu ciśnienia w oczach, nawet wówczas, gdy wartości mierzonego ciśnienia pozostają w granicach statystycznej normy. Leczenie ma często formę farmakologiczną, choć ostatnio coraz częściej okuliści przekonują się do leczenia laserowego. Według wiarygodnych badań jest ono skuteczniejsze i bardziej bezpieczne niż krople, dlatego laseroterapia w profesjonalnych ośrodkach skupiających się na leczeniu jaskry zaczyna być coraz powszechniej stosowane jako terapia pierwszego rzutu.