Zespół zapalenia błony naczyniowej Fuchsa
Zespół zapalenia błony naczyniowej Fuchsa lub inaczej heterochromiczne zapalenie ciała rzęskowego Fuchsa jest to przewlekłe, nieziarninujące zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej o podstępnym początku. Choroba ta jest stosunkowo rzadka, ale stanowi istotny problem w dziedzinie okulistyki, zwłaszcza w populacji osób starszych. Typowo pojawia się w wieku dorosłym i dotyczy jednego oka, chociaż może też wystąpić obustronnie w dzieciństwie. Jest dziedziczna i może być przenoszona genetycznie, często z udziałem wielu genów. Kobiety są bardziej narażone na rozwinięcie tej choroby niż mężczyźni.
Choroba ta jest związana z uszkodzeniem komórek nabłonka rogówki, zwanych komórkami śródbłonka rogówki. Te komórki są kluczowe dla prawidłowego utrzymania równowagi płynu wodnistego w rogówce. Uszkodzenie tych komórek prowadzi do gromadzenia się płynu wodnistego w tkance rogówki, co powoduje obrzęk i zaburzenia widzenia. Proces ten jest zwykle bardziej zaawansowany w godzinach porannych, co objawia się w postaci nadmiernej mglistości i zamglonego widzenia po przebudzeniu. Typowe objawy stwierdzane w badaniu okulistycznym to:
- Osady rogówkowe – małe, okrągłe lub gwiaździste, szarobiałe, rozsiane na całym śródbłonku rogówki.
- Ciecz wodnista wykazuje niewielkie przymglenie, nie występują zrosty tylne.
- Zanik zrębu tęczówki nadaje jej matowy wygląd o rozmytej powierzchni,
- Heterochromia (różnobarwnosć) tęczówki związana z zanikiem zrębu tęczówki i jej nabłonka barwnikowego,
- Guzki Koeppego,
- Rumień tęczówki – rubeoza – związany z powstaniem delikatnej sieci nowych naczyń krwionośnych na przedniej powierzchni tęczówki. Nowe naczynia są zwykle kruche i mogą krwawić.
- Niekiedy stwierdza się poszerzenie źrenicy będące rezultatem zaniku zwieracza tęczówki,
- Odczyn zapalny w ciele sklistym,
- Gonioskopia może być prawidłowa, ale można też stwierdzić w kącie komory przedniej obecność drobnych zrostów przednich i neowaskularyzację naczyniową, która jednak nie prowadzi do powstania błony włóknistej zamykającej kąt.
Diagnostyka i leczenie zespołu Fuchsa
Lekarz okulista może zdiagnozować zespół Fuchsa na podstawie badania rogówki, pomiaru grubości rogówki, oceny stopnia uszkodzenia komórek nabłonka rogówki, a także obserwacji objawów klinicznych. W diagnostyce tego schorzenia stosuje się również badania obrazowe, takie jak mikroskopia konfokalna lub pachymetria ultrasonograficzna oraz badania OCT rogówki (tomografię optyczną).
Leczenie zespołu Fuchsa jest ukierunkowane na złagodzenie objawów i opóźnienie postępu choroby. Obejmuje to:
-
Sztuczne łzy lub maści do oczu w celu złagodzenia suchości i dyskomfortu;
-
Leki przeciwbólowe lub przeciwzapalne w przypadku bólu oka;
-
Terapia anty-VEGF, która jest stosowana w niektórych przypadkach, aby zmniejszyć obrzęk rogówki;
-
Terapia laserowa, takie jak ogniskowa fotokoagulacja laserowa, która może pomóc w usunięciu nadmiaru płynu wodnistego z rogówki;
-
Leczenie zaawansowanych przypadków, w których obrzęk rogówki jest znaczny, może wymagać przeszczepu rogówki.
Powikłania zespołu Fuchsa
Najczęstszymi powikłaniami zespołu Fuchsa są:
-
zaćma,
-
jaskra wtórna – dochodzi do niej w 15 % przypadków na skutek podwyższonego ciśnienia, najpierw przejściowo, potem stale z powodu stwardnienia beleczkowania. dlatego też chory powinien być badany w kierunku jaskry co 6 miesięcy.
W leczeniu stosuje się leki obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe. Stosowanie kortykosterydów często jest nieskuteczne w leczeniu stanu zapalnego.