OCT jaskrowe

Optyczna koherentna tomografia OCT (Optical Coherence Tomography) jako technika badawcza jest wykorzystywana do badania różnych struktur oka: nerwu wzrokowego, siatkówki, rogówki, tęczówki, kąta komory przedniej i innych.

S OCT to metoda obrazowania wykorzystująca jako źródło światła diodę superluminescencyjną o długości fali 840 nm. Oparta jest na metodzie domeny spektralnej (Spectral OCT), dzięki której prędkość skanowania jest kilkadziesiąt razy większa w porównaniu do domeny czasowej.

OCT jaskrowe jest to badanie tomograficzne wykorzystywane w diagnostyce jaskry. Pozwala ono na szczegółową ocenę tarczy nerwu wzrokowego (ONH) i warstwy włókien nerwowych siatkówki w okolicy okołotarczowej (RNFL).

Raport z badania OCT jaskrowego

W raporcie, pod górną częścią zawierającą dane pacjenta i badania, prezentowane są kolorowe zdjęcia, tabele, mapy i diagramy. Na wydruku po lewej stronie znajdują się dane dotyczące oka prawego (OD), a po prawej stronie oka lewego (OS). Część środkową zajmują tabele i diagramy zbiorcze dla obu oczu.

U góry zasadniczej części raportu przedstawione są kolorowe (z tłem utrzymanym w niebieskich barwach) mapy obrazujące zaznaczoną kolorem szarym tarczę nerwu wzrokowego i warstwę włókien nerwowych siatkówki (kolor żółty i pomarańczowy). Pomiędzy nimi znajduje się tabelka przedstawiająca wartości liczbowe parametrów oraz analizę statystyczną i porównanie do normatywnej bazy danych. Kolory poszczególnych pól tabelki wskazują na prawdopodobieństwo uszkodzenia jaskrowego: kolor biały oznacza wartości mieszczące się w granicach normy, żółty – wartości graniczne, czerwony – parametry nieprawidłowe.

W środkowej części raportu widoczne są mapy odchylenia standardowego od normy dla wartości grubości warstwy włókien nerwowych siatkówki, gdzie kolorem żółtym zaznaczone są parametry graniczne, a kolorem czerwonym nieprawidłowe. Pomiędzy mapami znajdują się liniowe wykresy obrazujące szerokość rąbka nerwowo-siatkówkowego (wykres górny) i grubość warstwy włókien nerwowych siatkówki w poszczególnych sektorach (wykres dolny), gdzie oko prawe OD zaznaczone jest linią ciągłą, a oko lewe OS linią przerywaną.

W dolnej części raportu, po prawej i po lewej jego stronie, prezentowane są poziome i pionowe skany tarczy nerwu wzrokowego oraz okrężny skan siatkówki w okolicy okołotarczowej. Umieszczone pomiędzy nimi kołowe diagramy przedstawiają analizę statystyczną uzyskanych wartości grubości warstwy włókien nerwowych siatkówki w poszczególnych sektorach i odniesienie wyniku pacjenta do normatywnej bazy danych dla osób zdrowych. Tu również kolor zielony oznacza parametry mieszczące się w granicach normy, kolor żółty parametry graniczne, natomiast kolor czerwony parametry nieprawidłowe.

Wykonanie badania OCT i analiza jego wyniku nie jest łatwa. Badanie powinno być wykonane i opisane przez doświadczonego diagnostę jaskrowego. Opis badania wraz z podpisem lekarza powinien znaleźć się w specjalnie do tego przeznaczonym miejscu na dole raportu.

Uznając ogromną przydatność badania OCT w diagnostyce jaskry należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Jaskrowego a także Polskiego Towarzystwa Okulistycznego (str. 28) „rozpoznanie lub wykluczenie jaskry można postawić jedynie na podstawie wyników wszystkich głównych badań wymaganych w procedurze diagnostycznej”. Oznacza to, że wynik samego tylko badania OCT jaskrowego bez wykonania pozostałych badań koniecznych w diagnostyce jaskry nie może stanowić podstawy do rozpoznania jaskry lub jej wykluczenia. Cennych informacji dodatkowych dostarczają między innymi badania warstwy włókien nerwowych GDx Pro oraz ocena tarczy nerwu wzrokowego HRT, które do pomiarów wykorzystują inne techniki i czasami uzyskane wyniki są odmienne od wyniku uzyskanego w badaniu OCT jaskrowym.

O postępowaniu diagnostycznym powinien zadecydować lekarz prowadzący.