Jaskra młodzieńcza
Jaskra młodzieńcza to rodzaj jaskry, który należy do grupy jaskry pierwotnej otwartego kąta. Charakteryzuje się przewlekłym, postępującym zanikiem nerwów wzrokowych przy braku innych chorób oczu i wrodzonych anomalii. Zanikowi nerwów wzrokowych towarzyszy zanik komórek zwojowych siatkówki i ubytki w polu widzenia.
Jaskra młodzieńcza jest poważnym schorzeniem oczu, które może prowadzić do trwałej utraty wzroku, dlatego ważne jest, aby być świadomym jej istnienia i przestrzegać zaleceń okulisty w zakresie monitorowania i leczenia. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą pomóc w zachowaniu zdrowia wzroku i poprawie jakości życia pacjenta.
Nie jest znana przyczyna występowania tej choroby. Możliwe jest, że na skutek nieprawidłowo wykształconego kąta przesączania dochodzi do upośledzenia odpływu cieczy wodnistej z oka. Umownie początek choroby ma miejsce między 10. a 35. rokiem życia. Czasami można stwierdzić w rodzinie występowanie jaskry u innych członków. Choroba ta często rozwija się powoli i może przebiegać bezobjawowo przez wiele lat, co sprawia, że jest trudna do wykrycia we wczesnym stadium.
Choroba często charakteryzuje się brakiem objawów przedmiotowych, które kierowałyby chorego do okulisty. W badaniu stwierdza się podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe powyżej 21 mm Hg oraz uszkodzenie tarczy nerwów wzrokowych i warstwy włókien nerwowych siatkówki. W miarę postępu choroby mogą pojawić się objawy takie jak bóle głowy, zmęczenie oczu, zaburzenia widzenia bocznego (tzw. widzenie tunelowe) i trudności w widzeniu w nocy. W diagnostyce jaskry młodzieńczej konieczne jest wykonanie badania warstwy komórek zwojowych siatkówki i badanie pola widzenia. W badaniu tym często już od początku stwierdza się jaskrowe ubytki.
Leczenie jaskry młodzieńczej
Leczenie jaskry młodzieńczej jest podobne do leczenia jaskry u osób starszych. Stosuje się leczenie farmakologiczne w postaci kropli do oczu, laseroterapię i leczenie operacyjne.
Młody człowiek zawsze powinien być zdiagnozowany w kierunku jaskry jeżeli:
- ma podwyższone ciśnienie w oczach do powyżej 21 mm Hg,
- różnica w ciśnieniach między oczami jest większa niż 4 mmHg, oraz
- jeśli stwierdzono występowanie jaskry u członków rodziny.
Leczenie jaskry młodzieńczej ma na celu kontrolowanie ciśnienia wewnątrzgałkowego i zapobieganie dalszemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego. Terapia farmakologiczna, w tym krople do oczu, może być stosowana do obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego. W niektórych przypadkach może być konieczne leczenie laserowe lub chirurgiczne, aby poprawić odpływ płynu z oka.
Jakie badania trzeba wykonać, żeby rozpoznać jaskrę młodzieńczą?
Badanie młodego pacjenta wygląda tak samo jak badanie osoby w starszym wieku. Do najważniejszych badań, które powinny być wykonane zalicza się:
- badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego – tonometria
- badanie kąta komory przedniej – gonioskopia, tomografia przedniego odcinka AS-OCT (Anterior Segment OCT)
- tomografia nerwu wzrokowego HRT (Heidelberg Retina Tomograph)
- ocena warstwy włókien nerwowych siatkówki GDx (Glaucoma Diagnostics)
- ocena warstwy komórek zwojowych siatkówki GCL (Ganglion Cell Layer)
- tomografia jaskrowa OCT
- pole widzenia HFA (Humphrey Field Analyzer) i FDT (Frequency Doubling Technology).
Znając czynniki ryzyka i świadomie dbając o zdrowie oczu, można zmniejszyć ryzyko rozwoju jaskry młodzieńczej. Regularne badania oczu, zdrowa dieta, unikanie palenia papierosów i kontrola ciśnienia krwi mogą pomóc w ochronie wzroku. Dlatego ważne jest, aby być świadomym ryzyka i regularnie monitorować stan zdrowia oczu. Wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe w zapobieganiu postępowi choroby i utracie ostrości wzroku.