JAKIE SĄ PRZYCZYNY JASKRY?

Osłabienie wzroku nawet u młodych osób jest obecnie zjawiskiem stosunkowo częstym. Spędzanie dużej ilości przed monitorem czy telefonem odbija się negatywnie na jakości widzenia. Wiele osób ignoruje problemy z widzeniem do momentu, kiedy stają się naprawdę uciążliwe. Niestety w przypadku niektórych schorzeń wzroku w tym momencie może być już za późno na odzyskanie dobrej jakości widzenia. Jedną z często występujących chorób wzroku jest jaskra. W jej przebiegu uszkodzeniu ulega nerw wzrokowy, początkowo powodując pogorszenie wzroku, a w dalszym przebiegu – utratę wzroku. Jaskra rozwija się bardzo powoli i na początku nie daje widocznych objawów, dlatego też tak ważna jest regularna diagnostyka.

 

Co wpływa na rozwój jaskry?

U osoby ze zdrowymi oczami ciecz wodnista krąży wewnątrz przedniej komory oka. Odpowiednie działanie oka jest uwarunkowane odpowiednią ilości cieczy wodnistej, która zapewnia utrzymanie prawidłowego ciśnienia. Napływ i odpływ cieczy pozwala na stabilizowanie ciśnienia, dlatego też, gdy przepływ cieczy wodnistej zostaje zaburzony, ciecz gromadzi się, co powoduje wzrost ciśnienia, a w konsekwencji – uszkadzanie nerwu wzrokowego.

Wśród przyczyn powstawania jaskry wymienia się zawsze dwie główne: wysokie ciśnienie w gałce ocznej (często współwystępujące z niskim ciśnieniem tętniczym krwi) i niedokrwistość komórek siatkówki. Warto jednak wiedzieć, że jaskra może być spowodowane także innymi czynnikami. Do osób narażonych na rozwój jaskry można zaliczyć (kolejność nieprzypadkowa):

• Osoby, u których jaskra występowała w rodzinie,
• Osoby po 35 roku życia,
• Osoby z marznącymi rękami i stopami,
• Migrenowców,
• Niskociśnieniowców,
• Krótkowidzów,
• Osoby po urazie oka,
• Osoby narażone na przewlekły stres,
• Osoby zmagające się z miażdżycą i hiperlipidemią,
• Cukrzyków.

 

Jakie są rodzaje jaskry i co je powoduje?

W zależności od przyczyny i przebiegu choroby wyróżnić można kilka rodzajów jaskry. Najczęściej w rasie kaukaskiej (kiedyś nazywanej białą) występują jaskry otwartego kąta, a w tej grupie najczęstszą jest jaskra pierwotna otwartego kąta (JPOK) – prawdziwy zabójca wzroku. Według oficjalnych statystyk instytucji takich jak Polskie Towarzystwo Okulistyczne, Polski Związek Niewidomych czy WHO, JPOK to najczęstsza przyczyna ślepoty, w Polsce i na świecie. W jaskrach otwartego kąta statystycznie najczęściej mechanizmem uszkadzającym nerw wzrokowy jest wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe, które prowadzi do obumierania nerwu wzrokowego. Ale nie jest regułą, że przyczyną jaskry jest wysokie ciśnienie. W Nadciśnieniu Ocznym (NO) wysokiemu ciśnieniu w oku nie towarzyszą zmiany jaskrowe i wtedy nie rozpoznaje się jaskry. Osoba z nadciśnieniem ocznym jest jednak w grupie dużego ryzyka i bezwględnie powinna regularnie kontrolować oczy w kierunku jaskry. Na drugim biegunie jest z kolei jaska niskiego ciśnienia JNC. W jej przebiegu dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego, mimo że wyniki badania ciśnienia wewnątrzgałkowego są w statystycznej normie.

Inną grupę jaskry stanowią jaskry zamkniętego kąta. W ich przebiegu dochodzi do zamknięcia kąta przesączania – drogi odpływu cieczy wodnistej z oka. Ponieważ ciecz wodnista jest stale produkowana, to przy zwężonym kącie przesączania stale wzrasta ciśnienie wewnątrz oka. Jeżeli dojdzie do całkowitego zamknięcia kanału, pojawi się ostry atak jaskry, objawiający się bólem oka, bólem głowy, nudnościami i wymiotami. Wbrew pozorom ból w przypadku zwężania się kąta ratuje wzrok, ponieważ skłania cierpiącą osobę do szukania pomocy u okulisty. Pacjent, którego boli oko, daje sobie szansę na wczesne, a więc skutecznie leczenie jaskry.

Są też i inne typy jaskry: jaskra wtórna, spowodowana inną chorobą oczu lub uszkodzeniem oka na skutek zabiegu, jaskra wrodzona, rozwijająca się u małych dzieci i niemowląt, jaskra młodzieńcza i sporo innych. Zapraszamy do naszej Bazy Wiedzy, można tam pogłębić wiedzę na tematy okulistyczne, w tym jaskrę.