GCL / GCC

Warstwa komórek zwojowych siatkówki w okolicy plamki odgrywa ważną rolę w procesie widzenia. Dzięki tym komórkom wzrokowe impulsy nerwowe poprzez włókna nerwowe biegną do kory mózgowej, gdzie zachodzi proces powstawania obrazu. W przebiegu jaskry dochodzi do zaniku komórek zwojowych, dlatego ich ocena jest bardzo ważna w diagnostyce tej choroby.

Pomiary wykonywane w okolicy plamki mogą być równie czułe i wiarygodne, jak te które dotyczą tarczy nerwu II, ponieważ na uporządkowanie i przebieg włókien nerwowych oraz komórek zwojowych nie wpływa tu budowa anatomiczna kanału twardówkowego. Ponadto komórki zwojowe tylnego bieguna siatkówki, który odpowiada za centralne pole widzenia są uszkadzane we wczesnym okresie jaskry. Warstwy komórek zwojowych i włókien nerwowych siatkówki stanowią 30-35% grubości siatkówki w okolicy plamki, gdzie komórki zwojowe ułożone są w 6—10 warstwach. Wiadomo jednak, że warstwa fotoreceptorów nie ulega istotnemu uszkodzeniu w przebiegu jaskry, zcieńczenie obejmuje głównie warstwę komórek zwojowych i włókien nerwowych.

Badanie GCL (Ganglion Cell Layer) lub GCC (Ganglion Cell Complex) określa grubość warstwy komórek zwojowych oraz wewnętrznej warstwy splotowatej. Kolorowe mapy grubości tej warstwy wskazują na pomiary grubości w kwadracie 6mm x 6mm wyśrodkowanym w dołku. Mapa odchylenia standardowego  pokazuje porównanie grubości warstwy komórek zwojowych siatkówki z danymi uzyskanymi dla osób zdrowych. Analiza danych polega na obliczeniu 7 głównych parametrów wyrażonych w mikrometrach. Są to: średnia grubość warstwy komórek zwojowych siatkówki i grubości tej warstwy w sześciu sektorach.

Metoda GCL jest badaniem bardzo nowoczesnym, dopiero od niedawna stosowanym w diagnostyce jaskry. Na podstawie własnych doświadczeń lekarze z Centrum Okulistycznego Jaskra, uznając znaczną wartość (zwłaszcza prognostyczną) tego badania, są jego propagatorami w środowisku okulistów z warszawskich przychodni i klinik. Skrót wykładu dr Polaczek-Krupa prezentującego wartość metody GCL (oraz jej ograniczenia) można zobaczyć tutaj.